Dromen zijn een fenomeen dat de mensheid al eeuwenlang intrigeert en fascineert. Ze kunnen variëren van levendige, kleurrijke beelden tot meer abstracte, ongrijpbare ervaringen en kunnen zowel positieve als negatieve emoties oproepen. We hebben allemaal wel eens nagedacht over de betekenis van onze dromen en wat ze kunnen onthullen over ons onderbewustzijn.

Hoewel er nog veel onbekend is over de exacte betekenis van dromen, hebben slaapexperts door de jaren heen verschillende theorieën ontwikkeld over waarom we dromen en wat ze ons kunnen vertellen over ons onderbewustzijn (1).

In deze blog willen we je helpen een beter begrip te krijgen van de betekenis van dromen. We zullen verschillende vragen over dromen beantwoorden en dieper ingaan op de wetenschap en psychologie achter onze dromen. Wat is dromen? Waarom dromen we? Kun je je dromen altijd herinneren? En wat als dit niet het geval is?

Wanneer dromen we precies?

We dromen meestal tijdens de REM (Rapid Eye Movement) slaapfase. Na het in slaap vallen duurt het ongeveer 90 minuten voordat je in deze fase beland. Daarna herhaalt het zich gedurende de nacht ongeveer elke 90 minuten. Tijdens de REM-slaap zijn onze hersenen erg actief. Onze ogen bewegen zich snel heen en weer, vandaar de naam “Rapid Eye Movement”, en ons lichaam is grotendeels verlamd om te voorkomen dat we onze dromen fysiek gaan uitspelen.

Hoewel ze meestal optreden tijdens de REM-slaap, kunnen we ook dromen tijdens andere slaapfasen, zoals de NREM (Non-Rapid Eye Movement) slaap. Dromen tijdens NREM-slaap zijn echter vaak minder levendig en minder frequent dan tijdens REM-slaap.

Daarnaast kunnen verschillende factoren zoals stress, angst, slaapstoornissen en bepaalde medicijnen onze droompatronen beïnvloeden. In tijden van verhoogde stress of angst kunnen onze dromen bijvoorbeeld intenser en emotioneler worden. We kunnen ook vaker nachtmerries hebben of dezelfde droom herhaaldelijk hebben. Ook grote gebeurtenissen in ons leven, zowel positief als negatief, kunnen beïnvloeden wanneer we dromen.

Waarom dromen we?

Het precieze doel van dromen is nog steeds niet helemaal duidelijk. Er bestaan verschillende theorieën over waarom we dromen.

  1. Verwerking van gebeurtenissen: een veelvoorkomende theorie is dat de dromen een manier zijn voor onze hersenen om gebeurtenissen van de dag te verwerken en op te slaan in ons geheugen.
  2. Onbewuste verlangens en emoties: een andere theorie is dat ze dienen als een manier om onbewuste verlangens, angsten en emoties te uiten en te verkennen. Ze kunnen helpen om gevoelens en ervaringen te uiten die we niet bewust ervaren of die we misschien verdringen of onderdrukken terwijl we wakker zijn. We kunnen hierdoor mogelijk ook manieren vinden om met problemen om te gaan en onze emoties beter te begrijpen.
  3. Mentale simulatie: sommige slaapexperts suggereren dat dromen ook kunnen dienen als een soort van mentale simulatie die ons in staat stelt om verschillende situaties te verkennen en te oefenen. Dit kan ons helpen bij het nemen van beslissingen, het oplossen van problemen en het voorbereiden op toekomstige uitdagingen.
  4. Culturele en spirituele interpretaties: er zijn ook nog culturele en spirituele theorieën die suggereren dat dromen betekenisvol zijn en ons informatie kunnen geven over ons leven en de toekomst.

Kortom, hoewel de precieze reden waarom we dromen nog steeds niet volledig bekend is, suggereren verschillende theorieën dat dromen ons kunnen helpen bij het verwerken van informatie, het uiten van emoties en het verkennen van situaties.

Wat droom je precies?

Dromen kunnen realistisch en begrijpelijk zijn, maar ze kunnen ook bizar en abstract zijn, waarbij de tijd, de plaats en de personages voortdurend veranderen. Sommige dromen kunnen ons een gevoel van plezier en vreugde geven, terwijl andere ons angstig, verdrietig of verward kunnen laten voelen.

Over het algemeen bestaan onze dromen uit een verzameling van fragmenten van eerdere ervaringen. Deze fragmenten kunnen variëren van plaatsen die we hebben bezocht tot gezichten die we hebben gezien en situaties die deels bekend zijn.

In dromen kunnen we mensen zien die we kennen, zoals familieleden, vrienden en huisdieren, maar ook personen die we nog nooit eerder (bewust) hebben ontmoet. Ze kunnen zich overal afspelen, van fictieve locaties tot realistische plekken zoals werk of thuis.

Wat we precies dromen varieert sterk van persoon. Het hangt af van verschillende factoren, zoals onze dagelijkse activiteiten, onze stemming, emoties en ons onderbewustzijn.

Welke soorten dromen zijn er

Er zijn verschillende soorten dromen, zoals:

  • Lucide dromen: de dromer is zich bewust van het feit dat hij of zij aan het dromen is. Hierdoor kun je soms zelf je dromen actief sturen en de controle overnemen.
  • Heldere dromen: dit zijn dromen die heel realistisch en levendig zijn en waarin de dromer alle zintuigen lijkt te ervaren alsof het echt is.
  • Nachtmerries: nachtmerries zorgen ervoor dat je wakker wordt. Als we het hebben over nachtmerries denken mensen vooral aan enge dromen die paniek, angst of een gevoel van onmacht en hulpeloosheid kunnen veroorzaken worden nachtmerries genoemd.
  • Herhalende dromen: sommige mensen ervaren dromen die zich herhalen, met dezelfde personages, plaatsen en/of situaties. Deze kunnen worden veroorzaakt door stress, angst of trauma.
  • Visioenen: visioenen zijn spiritueel en symbolisch van aard. Ze worden beschreven door van Dale als ‘het zien van personen, zaken enz. die op een natuurlijke manier niet te zien zijn’.

Wat is een nachtmerrie

Een nachtmerrie is een droom dat ervoor zorgt dat je wakker wordt in de nacht. Het wordt vaak gezien als een onaangename droom die gevoelens van angst, stress, en paniek kan veroorzaken.

Nachtmerries kunnen ook gebeurtenissen bevatten die kunnen worden geassocieerd met een trauma, zoals natuurrampen, ongevallen, oorlog of misbruik. Hoewel het niet fijn is om een nachtmerrie te ervaren, zijn ze meestal van tijdelijke aard en verdwijnen ze vaak vanzelf na het wakker worden.

Als nachtmerries zich toch vaker voordoen kan het leiden tot een slechte nachtrust. Overdag kan het zijn dat je minder helder kunt nadenken en dat je iets humeuriger bent.

Kun je je dromen altijd herinneren?

Het is niet altijd mogelijk om dromen te herinneren. Vooral als je niet diep genoeg in slaap was, worden dromen vaak snel vergeten nadat je wakker bent geworden.

Als je daarnaast doorslaapt tot de volgende slaapcyclus zonder wakker te worden, is de kans ook groter dat je je droom niet zult herinneren. Ook stress, medicatie en alcoholgebruik kan invloed hebben op het onthouden van je dromen.

Je herinnert je dromen daarentegen meestal wel als je wakker wordt tijdens de REM-slaap, omdat je dan direct uit de droomwereld komt. Het bijhouden van een droomdagboek en het actief proberen te herinneren van je dromen kan je helpen om ze beter te onthouden.

Kunnen dromen je slaap beïnvloeden?

Dromen kunnen inderdaad je slaap beïnvloeden. Hoewel het normaal is om te dromen tijdens de REM-fase, kunnen sommige dromen zo levendig of angstaanjagend zijn dat ze je uit je slaap kunnen halen of je slaap verstoren.

Nachtmerries en angstdromen kunnen leiden tot slapeloosheid, waardoor je vermoeid en prikkelbaar kunt worden gedurende de dag. Aan de andere kant kunnen positieve dromen, zoals lucide dromen of dromen over fijne gebeurtenissen, je slaap juist verbeteren omdat ze je een prettig en rustig gevoel geven.

Wat als je je dromen niet kunt herinneren?

Dit kan verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden van factoren zijn stress, medicatiegebruik, alcoholgebruik, slaapstoornissen of slaapgebrek.

Bij stress kan het bijvoorbeeld zo zijn dat iemand tijdens de slaap niet voldoende ontspant om goed te kunnen dromen. Medicatie en alcohol kunnen de kwaliteit van de slaap ook negatief beïnvloeden en leidt vaak tot het vergeten van je dromen.

Ook kan het zo zijn dat iemand simpelweg niet genoeg aandacht besteedt aan zijn of haar dromen of zich er niet op focust om ze te onthouden.

Veelgestelde vragen over wat is dromen

Over de oorzaak van dromen wordt nog steeds gediscussieerd. Dromen zijn hoogstwaarschijnlijk het gevolg van hersenactiviteit tijdens de slaap. Ze worden vaak geassocieerd met de verwerking van emoties en herinneringen, maar kunnen ook een willekeurige of symbolische inhoud hebben.

De betekenis van een droom is persoonlijk en kan sterk variëren. Het kan duiden op onderdrukte emoties of onbewuste verlangens. Een droom kan ook gewoon het resultaat zijn van hersenactiviteit tijdens de slaap en hoeft verder geen diepere betekenis te hebben.

Over het algemeen duren dromen tussen de vijf en twintig minuten. Het is mogelijk dat dromen langer kunnen aanvoelen, omdat het gevoel van tijd anders is in de droomwereld.

Er zijn verschillende manieren om nachtmerries te stoppen, zoals het verminderen van stress in je dagelijks leven, het creëren van een rustige en comfortabele slaapomgeving en het toepassen van ontspanningstechnieken zoals meditatie of yoga voor het slapengaan. Als je het zelf moeilijk vindt en de problemen zich blijven aanhouden kan het raadzaam zijn om professionele hulp te zoeken.

Bronnen

  1. New neurocognitive theory of dreaming links dreams to mind-wandering. Gevonden op 10 Maart 2023 op: https://news.ucsc.edu/2017/10/domhoff-dreams.html