Je hebt ongetwijfeld wel van het fenomeen slaapwandelen gehoord. Het wordt vaak in films en boeken gebruikt. Voor veel mensen klinkt het als iets surrealistisch, maar toch komt slaapwandelen vaker voor dan je denkt. Maar wat is slaapwandelen dan precies?
Slaapwandelen is een officiële stoornis die valt onder de parasomnieën. Iemand vertoont dan fysieke activiteit, terwijl de persoon in werkelijkheid aan het slapen is.
Het bizarre is dat een mens die aan het slaapwandelen is fysiek actief kan zijn. Daarom denken veel mensen in de nabije omgeving dat de persoon gewoon wakker is. Juist dat kan verraderlijk en gevaarlijk zijn en daarom moet deze stoornis ook ernstig worden genomen. Het is geen stoornis om lacherig over te doen.
In deze tekst gaan we dieper in op dit fenomeen. We bespreken de verschillende symptomen van slaapwandelen en ook hoe vaak slaapwandelen ongeveer voorkomt. Daarnaast bespreken we nog enkele oorzaken van slaapwandelen en ook welke gevaren erbij komen kijken. Na dit artikel weet je dus alles over slaapwandelen. We wensen je veel leesplezier.
Wat zijn de symptomen van slaapwandelen
We gaven al aan dat slaapwandelen vaak voorkomt in series en films. Het punt is echter dat er dan wel een vertekend beeld van het fenomeen slaapwandelen wordt gegeven. In een film zie je bijvoorbeeld iemand als een zombie vooruit lopen.
Rondlopen is inderdaad een vorm van slaapwandelen, maar daarnaast zijn er nog meer symptomen. Een ander symptoom van slaapwandelen is dat mensen rechtop in bed gaan zitten. Ze hoeven dan niet per se iets te doen, maar het is vaak lastig om op een normale manier contact met ze te maken. Vaak zijn de ogen van de persoon wel geopend. Ze hebben dan een wazige blik.
Daarnaast zijn er ook nog veel mensen die echt activiteiten ondernemen tijdens het slaapwandelen. Dit komt wel minder vaak voor, maar het is niet per se zeldzaam. Sommige mensen gaan tijdens het slaapwandelen bijvoorbeeld schoonmaken. Daarnaast gaan sommige mensen in hun slaap ook fietsen en zelfs met de auto op pad.
Je begrijpt natuurlijk wel dat dit bijzonder gevaarlijk is. Sommige mensen slaapwandelen regelmatig en soms meerdere keren per nacht. Andere mensen doen het misschien maar een paar keer in het hele leven.
Hoe vaak komt slaapwandelen voor?
Veel mensen denken dat slaapwandelen vrij zeldzaam is, omdat ze er een volledig verkeerd beeld van hebben. Slaapwandelen komt echter veel vaker voor dan mensen denken. Vooral bij kinderen komt het vaak voor.
Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 15% van de kinderen wel eens heeft geslaapwandeld. In principe geldt dat hoe jonger de kinderen zijn, hoe groter de kans dat ze slaapwandelen.
Slaapwandelen kind en volwassenen
Meer dan 1 op de 3 kinderen rond de 1,5 jaar heeft wel eens geslaapwandeld. Hoe ouder je als mens wordt, hoe kleiner de kans dat je gaat slaapwandelen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat slechts 2 tot 4% van volwassenen wel eens aan de wandel gaat in de nacht.
Wat kan de oorzaak zijn van slaapwandelen?
Slaapwandelen kent verschillende oorzaken en in deze paragraaf zullen we de belangrijkste oorzaken kort bespreken.
Genetisch bepaald
In sommige gevallen is deze aandoening genetisch bepaald. Wanneer je vader of moeder regelmatig aan de wandel gaat in de nacht, dan is de kans groot dat je als kind ook sneller gaat slaapwandelen.
Je hebt er dus niet altijd impact op en gelukkig hoeft slaapwandelen ook niet per se gevaarlijk te zijn. Het is eigenlijk alleen gevaarlijk wanneer bepaalde activiteiten gevaar met zich meebrengen.
Slaaptekort
In onze Westerse wereld kampen steeds meer mensen met een slaaptekort. Dit komt we in een jachtige maatschappij leven. Veel mensen hebben het druk in het hoofd en daardoor val je minder snel in slaap.
Mensen met een slaaptekort gaan vaker aan de wandel dan mensen die dagelijks goed slapen. Het gaat dan ook om langdurige slaapproblemen.
Bepaalde medicatie
Medicijnen hebben onze wereld veel moois gebracht, maar tegelijkertijd hebben veel medicijnen helaas ook vervelende bijwerkingen. Bij gebruik van sommige medicatie verhoog je het risico op slaapwandelen. Dit geldt vooral voor mensen die medicatie chronisch gebruiken.
Alcohol
Mensen die regelmatig alcohol nuttigen weten wel dat dit niet bevorderlijk is voor de slaap. Het voordeel van alcohol is dat je meestal snel in slaap valt. Je wordt namelijk erg moe van alcohol. Je slaapt echter wel op een rare en minder natuurlijke manier.
Vaak heb je het idee dat je na een alcohol slaap ook nog niet uitgerust bent. Het kan dus je slaap verstoren en ook het risico op slaapwandelen verhogen.
Koorts
Koorts doet ook vreemde dingen met je lichaam. Van koorts kun je gaan ijlen en meestal slaap je ook veel slechter met koorts. Ook kun je last krijgen van je spieren. Wat veel mensen niet weten is dat koorts ook het risico op slaapwandelen kan verhogen.
Apneu
Mensen met apneu stoppen tijdens het slapen met ademen. Soms duren deze adempauzes zelfs tien seconden. Het is dan ook een vervelende aandoening. Mensen met apneu voelen zich nooit echt uitgerust. Daarnaast lopen ze ook meer risico op andere stoornissen zoals slaapwandelen.
Rusteloze benen syndroom
Heb je regelmatig last van rusteloze benen? Heb je bijvoorbeeld een brandend gevoel in de benen of kuiten? Dan heb je waarschijnlijk last van het rusteloze benen syndroom. Dit is een vervelende aandoening die ook het risico op slaapwandelen kan verhogen.
Wat zijn de gevaren aan slaapwandelen?
Veel mensen zijn in de veronderstelling dat slaapwandelen gevaarlijk is. Het punt is dat de stoornis zelf niet per se gevaarlijk is, maar wel de activiteiten die een persoon gaat uitvoeren tijdens het slaapwandelen.
Een persoon is er dan niet helemaal met zijn hoofd bij en dat is bijzonder risicovol. De trap is bijvoorbeeld een bijzonder gevaarlijk ding voor mensen die slaapwandelen.
Het lijkt weliswaar of de persoon fysiek bij de les is, maar dat is een misvatting. Het is dus gevaarlijk voor mensen die veel activiteiten tijdens het slaapwandelen uitvoeren.
Sommige mensen blijven tijdens het slaapwandelen ook gewoon in bed liggen. Ze gaan dan even rechtop zitten en ze brabbelen iets. Vervolgens vallen ze dan weer in slaap. In dat geval is er bijna geen gevaar.
Wat kun je tegen slaapwandelen doen?
Slaapwandelen kan dus gevaarlijk zijn en daarom is het wel verstandig om maatregelen te nemen. Maar wat kun je dan allemaal tegen slaapwandelen doen?
Extra veiligheidsmaatregelen
We gaven al aan dat een trap bijzonder gevaarlijk is voor mensen die slaapwandelen. Daarom is het ook verstandig om extra veiligheidsmaatregelen te nemen.
Zet bijvoorbeeld een hekje voor de trap. Ook het afsluiten van de deuren is geen slecht idee. Sommige mensen gaan tijdens het slaapwandelen namelijk naar buiten.
Onderliggende problemen behandelen
Met de extra veiligheidsmaatregelen los je natuurlijk niet de stoornis zelf op. Dit kun je alleen doen door de onderliggende problemen te behandelen. Daarvoor moet je uiteraard eerst weten wat de precieze oorzaak is. Dit kun je met een medische expert bespreken.
Vroegtijdig wakker maken
Mensen die slaapwandelen kun je ook vroegtijdig wakker maken. Je haalt ze dan uit de slaap en daarmee is het probleem voor dat moment opgelost.
Cognitieve therapie
Deze stoornis kan ook door stress en andere mentale aandoeningen komen. Om die reden kan cognitieve therapie soms ook soelaas bieden.
Ontspanningsoefeningen
Veel mensen nemen in deze wereld amper nog de tijd om lekker te ontspannen. Ze hebben het gevoel dat ze de hele dag aan moeten staan en juist dat kan voor vervelende problemen zorgen. Ontspanningsoefeningen uitvoeren is bijzonder laagdrempelig. Je kunt deze oefeningen gewoon thuis uitvoeren.
Medicatie
Ook bepaalde medicatie kan deze stoornis verhelpen. Ga nooit zomaar aan de medicatie. Laat je altijd adviseren door een medische professional.
Kun je iemand tijdens het slaapwandelen wekken?
Vroeger dacht men dat het gevaarlijk was om mensen tijdens het wandelen wakker te maken. Ze dachten namelijk dat het een psychische aandoening was.
Mensen dachten dat de psychische aandoening zou verergeren wanneer iemand tijdens de slaap zou worden gewekt. Heel vroeger dacht men zelfs dat deze aandoening besmettelijk was. Gelukkig zijn dit allemaal fabels die ruimschoots door de wetenschap zijn ingehaald.
In principe kun je iemand die aan het wandelen is gewoon wakker maken. Het punt is wel dat het niet gemakkelijk is om iemand wakker te maken tijdens het slaapwandelen. Dit komt doordat die persoon in een diepe slaap zit. Je weet ook niet precies hoe die persoon gaat reageren.
Meestal reageren ze enigszins verward en komen ze langzaam weer bij. Maar het kan ook zijn dat ze boos of agressief worden. Heb je een slaapwandelaar gewekt? Probeer hem of haar dan terug het bed in te krijgen.
